استئونکروز چیست ؟
در این مقاله آموزشی، که جزو آموزش های ارتوپدی عمومی سایت دکتر حسین اتحادی هست می پردازیم به :
استئونکروز که در لغت به معنای “استخوان مرده” است با عنوان نکروز آواسکولار، نکروز آسپتیک و نکروز ایسکمیک نیز شناخته می شود یک بیماری است که در نتیجه از دست دادن خون رسانی به استخوان ایجاد می شود. از آنجایی که استخوان یک بافت زنده است که به خون نیاز دارد، این می تواند منجر به شکستگی های کوچک در استخوان و در نهایت فروپاشی شود.
از آنجا که استئونکروز اغلب در انتهای استخوان ها دیده می شود، مفاصل شما ممکن است به شدت تحت تاثیر قرار گیرند. این امر به ویژه در مورد مفصل ران صادق است، زیرا استئونکروز اغلب در انتهای استخوان ران (استخوان بلندی که از زانو تا مفصل ران امتداد می‌یابد) ظاهر می‌شود. تجربه پزشکی نشان داده است که هرجا استئونکروز باعث تحلیل استخوان در مفصل شود، آرتریت ایجاد می‌شود.
در شکل سمت چپ بدلیل آسیب و عدم خونرسانی به استخوان عارضه استئونکروز رخ داده است
استئونکروز چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟(استئونکروز چیست)
هر سال بین 10000 تا 20000 زن و مرد مبتلا به استئونکروز می شوند. اگرچه استئونکروز می تواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند بین 30 تا 50 سال سن دارند. جراحان ارتوپد دریافته اند که در ده درصد از افراد استئونکروز که نیاز به تعویض مفصل ران دارد، بیماری منجر به آسیب مفصل آنها شده است.
اگرچه علم پزشکی چیزهای زیادی در مورد استئونکروز و علل بالقوه آن آموخته است، تحقیقات در مورد ریز فاکتورهای ژنتیکی دخیل در این بیماری همچنان در حال انجام است. تا به امروز مطالعات نشان داده است که دررفتگی یا شکستگی لگن ، اعتیاد به الکل، استفاده از کورتیکواستروئیدها یا بیماری های غدد از جمله آرتریت روماتوئید، بیماری گوچر، پانکراتیت مزمن، بیماری کرون یا لوپوس ممکن است افراد را در معرض خطر ابتلا به استئونکروز قرار دهد.
علائم استئونکروز و مراحل پیشرفت آن (استئونکروز چیست)
بیماران مبتلا به استئونکروز در مراحل اولیه ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. در مراحل پیشرفت بیماری علائمی شامل درد، کاهش دامنه حرکتی و ایجاد آرتروز بروز پیدا می کند. استئونکروز در هر فردی که تحت تاثیر آن قرار می گیرد به طور متفاوتی پیشرفت می کند. با این حال، زمان بین احساس اولین علائم درد مفاصل و از دست دادن عملکرد مفصل معمولاً از چند ماه تا بیش از یک سال است. عموما بازه زمانی از آغاز علائم تا از دست دادن عملکرد مفصل در سه مرحله زیر تعریف می شوند:
1. مرحله خاموش و بدون علامت (استئونکروز چیست)
استئو نکروز معمولاً علائم آهسته ای دارد و می تواند در ابتدا تا زمانی که بیماری پیشرفت کند نسبتاً بدون علامت باشد.
2. مرحله دردناک (استئونکروز چیست)
اولین علامت گزارش شده استئونکروز احساس درد در ناحیه سر استخوان فمور است. مراجعین اغلب یک درد مبهم عمیق و/یا درد ضربان دار در ناحیه کشاله ران/لگن گزارش می دهند. این دردها معمولاً در حالت ایستاده یا نشستن احساس می شود و اکثر آنها هنگام دراز کشیدن تسکین می یابند.
3. لنگیدن (استئونکروز چیست)
در مرحله پیشرفت بیماری میزان درد به اندازه ای است که فرد آسیب دیده به دلیل شدت درد در ناحیه لگن در هنگام حرکت و راه رفتن در سمت آسیب دیده مشکل دارد و باصطلاح لنگ لنگان راه میرود.
به منظور تشخیص صحیح، پزشک علائم و سابقه پزشکی شما را بررسی می کند، مفاصل شما را معاینه می کند و یک یا چند آزمایش تشخیصی را تجویز می کند. پزشک شما ممکن است عکس‌برداری با اشعه ایکس، سی‌تی‌اسکن، اسکن استخوان، بیوپسی یا MRI را برای بررسی وضعیت شما تجویز کند.
استئونکروز چگونه درمان می شود؟ ( استئونکروز چیست)
پزشک شما ممکن است بسته به شدت بیماری به خصوص وضعیت استخوان ران و اینکه آیا سر استخوان هنوز سالم است یا خیر گزینه های درمانی مختلفی را توصیه کند.
عموما در مان با تجویز دارو آغاز می شود که روشی پیشگیرانه است. که در این حالت اولویت های پزشک شما شامل کاهش درد، بهبود عملکرد، جلوگیری از آسیب بیشتر مفاصل و حفظ حداکثر استخوان طبیعی شما خواهد بود. برای انجام این کار، ممکن است شما با داروهای بسیار خاصی درمان شوید تا پیشرفت بیماری، تغییر شکل مفصل و از دست دادن عملکرد را کاهش دهید. پزشک شما ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
داروهای ضد انعقادی غیراستروئیدی
رقیق کننده های خون
داروهای پوکی استخوان
داروهای کاهش دهنده کلسترول
استراحت
تمرینات ورزشی
تحریک الکتریکی
داروهای ضد التهابی، رقیق‌کننده‌های خون (برای افزایش جریان خون به استخوان آسیب‌دیده) یا داروهای کاهش‌دهنده کلسترول (اغلب استاتین‌ها) به‌ویژه اگر مصرف کورتیکواستروئید سطح کلسترول شما را افزایش داده باشد از جمله این موارد می باشند. همچنین پزشک ممکن است توصیه کند که تحمل وزن روی مفصل آسیب دیده را کاهش دهید. این ممکن است به این معنا باشد که از شما خواسته می‌شود که از عصا استفاده کنید یا فعالیت‌های خود را تا زمانی که تحت در مان هستید محدود کنید تا مفصل شما زمان برای بهبودی داشته باشد. پزشک شما همچنین ممکن است برخی از تمرینات دامنه حرکتی را توصیه کند، یا حتی یک دوره فیزیوتراپی را تجویز کند تا یک فیزیو تراپیست بتواند شما را از طریق حرکات خاص راهنمایی کند. برخی از مطالعات نشان داده اند که تحریک الکتریکی (یک درمان بدون درد و غیر تهاجمی) ممکن است باعث رشد سالم استخوان جدید شود.
گزینه های جراحی استئونکروز (استئونکروز چیست)
اگر حتی پس از انجام تمام اقدامات پیشگیرانه همچنان درد و آسیب مفصلی را تجربه می کنید و این آسیب بر کیفیت زندگی شما تأثیر می گذارد، ممکن است پزشک جراحی را برای کمک به تسکین درد و بازیابی تحرک شما پیشنهاد دهد. پزشک شما درمان جراحی مناسب را بر اساس شدت بیماری شما تعیین می کند. امروزه طیف کاملی از جراحی ها وجود دارد که پزشک شما را قادر می سازد تا روش های جراحی را بر اساس نیازهای خاص و آناتومی شما اعمال کند، رفع فشار هسته، استئوتومی (تغییر شکل دادن به استخوان)، پیوند استخوان (که ممکن است به بدن شما کمک کند تا عروق خونی و سلول های استخوانی جدید بسازد) یا آرتروپلاستی (جایگزینی مفصل آسیب دیده) از این جمله می باشد.
رفع فشار هسته:
در این روش، جراح یک لایه داخلی از استخوان شما را برمی دارد. این کار تولید بافت استخوانی سالم و رگ‌های خونی جدید را تحریک می‌کند و همچنین به کاهش درد کمک می‌کند.
پیوند استخوان:
در پیوند استخوان بافت را از یک قسمت سالم بدن به مفاصل آسیب‌دیده یا مشکل‌دار پیوند می‌دهد. این می تواند به تقویت ناحیه آسیب دیده کمک کند.
تغییر شکل استخوان (استئوتومی):
این روش با برداشتن استخوان از زیر یا بالای مفصل تحمل کننده وزن برای کمک به کاهش وزن از روی استخوان آسیب دیده انجام می شود. این درمان خاص می تواند به تعویق جراحی بیشتر، مانند تعویض مفصل کمک کند.
تعویض مفصل:
در صورتی که استخوان فرو ریخته باشد و سایر روش های درمانی کمک کننده نباشند، تعویض مفصل انجام می شود، در این روش قسمت های آسیب دیده مفصل با قطعات پلاستیکی یا فلزی جایگزین می شود.
برای افرادی که مبتلا به استئونکروز تشخیص داده شده اند، درمان و مدیریت پزشکی این بیماری ممکن است در طول زندگی ادامه یابد. حتماً با پزشک خود در مورد بهترین گزینه درمانی برای خود صحبت کنید.
